Inspiratory Hold, czyli manewr zatrzymania wdechu lub pauza oddechowa
Inspiratory Hold, czyli manewr zatrzymania wdechu - to funkcja dostępna w nowoczesnych respiratorach weterynaryjnych, umożliwiająca ocenę ciśnienia plateau (Pplat) oraz pośrednio – kompliancji płuc. Jest prosty do wykonania i ma ogromne znaczenie kliniczne w monitorowaniu wentylacji mechanicznej jest nie do przecenienia.
Zacznijmy od tego czym jest kompilancja płuc
Kompliancja płuc to miara elastyczności układu oddechowego – czyli określa nam, jak łatwo płuca rozprężają się pod wpływem ciśnienia podczas wdechu. Mówiąc inaczej: im wyższa kompliancja, tym łatwiej napełnić płuca powietrzem; im niższa – tym są one sztywniejsze i trudniej je rozciągnąć.
Z fizjologicznego punktu widzenia kompliancja to stosunek zmiany objętości płuc do zmiany ciśnienia potrzebnego do tej zmiany:
C = ΔV / ΔP
Pomiar kompliancji pozwala ocenić stan płuc pacjenta:
- Niska kompliancja (np. przy obrzęku płuc, ARDS, niedodmie) wskazuje na „sztywne” płuca – potrzebne jest wyższe ciśnienie, by je napełnić, co zwiększa ryzyko barotraumy.
- Wysoka kompliancja (np. w rozedmie) oznacza nadmierną rozciągliwość – powietrze łatwo wchodzi, ale trudniej jest je efektywnie usunąć.
Jak mierzymy kompilancję?
Tutaj wchodzi nam własnie manewr Inspiratory Hold, który pozwala odczytać ciśnienie plateau (Pplat) – kluczowe do obliczenia tzw. kompliancji statycznej. Wartości te pomagają dobrać bezpieczne i skuteczne ustawienia respiratora.
Co to jest Inspiratory Hold?
Manewr Inspiratory Hold polega na chwilowym zatrzymaniu przepływu powietrza po zakończeniu wdechu – przy otwartej zastawce wydechowej. Podczas tej pauzy wdechowej przepływ ustaje, ciśnienie w drogach oddechowych spada, a układ oddechowy osiąga stan równowagi. Dzięki temu możliwy jest odczyt ciśnienia plateau (Pplat) – ciśnienia odzwierciedlającego realne ciśnienie w pęcherzykach płucnych.
To właśnie dokładnie to narzędzie jest dostępne w naszym aparacie Domka V5plus
A zatem po co wykonuje się manewr zatrzymania wdechu?
- Pomiar ciśnienia plateau (Pplat): pozwala ocenić ciśnienie w pęcherzykach płucnych w warunkach statycznych – bez wpływu oporu dróg oddechowych.
- Ocena kompliancji płuc: sztywność lub elastyczność płuc można wywnioskować z wartości Pplat – im wyższa, tym gorsza kompliancja.
- Ocena ryzyka barotraumy: Pplat powyżej 30 cmH₂O może świadczyć o ryzyku uszkodzenia pęcherzyków płucnych przez nadmierne ciśnienie.
- Obliczenie ciśnienia napędowego (driving pressure): różnica między Pplat a PEEP wskazuje na siłę potrzebną do rozprężenia płuc.
Dodajmy że PEEP, inaczej Positive End-Expiratory Pressure – to dodatnie ciśnienie końcowo-wydechowe. Oznacza to, że po zakończeniu wydechu respirator nie pozwala na pełne "zejście" ciśnienia do zera – zostawia pewne dodatnie ciśnienie w drogach oddechowych. Czyli celem PEEP jest utrzymanie pęcherzyków płucnych otwartych na końcu wydechu. To zapobiega ich zapadaniu się (niedodmie) i poprawia wymianę gazową.
Działa to jak sprężynka, która "rozpiera" płuca od środka, pozwalając:
- lepiej natlenować krew (lepsze PaO₂),
- zmniejszyć przeciek płucny (shunt),
- poprawić funkcjonalną pojemność zalegającą (FRC)
Wyjaśnijmy sobie jak manewr Inspiratory Hold najczęściej wygląda w praktyce:
- Respirator dostarcza oddech o zadanych parametrach.
- Po zakończeniu wdechu lekarz aktywuje przycisk Inspiratory Hold.
- Zatrzymany zostaje przepływ gazu – układ stabilizuje się.
- Na monitorze pojawia się wartość Pplat.
- Różnica między szczytowym ciśnieniem wdechu PIP (Peak Inspiratory Pressure) a Pplat = opór dróg oddechowych.
Warto wiedzieć: Zaleca się trzymać manewr przez ok. 2 sekundy – daje to czas na wyrównanie ciśnień między jednostkami płucnymi o różnej podatności.
Co oznacza różnica między PIP a Pplat?
Różnica ta wskazuje na opór dróg oddechowych – czyli część ciśnienia potrzebną do pokonania przepływu powietrza w oskrzelach. Im większy opór (np. wskutek skurczu oskrzeli lub obturacji), tym większa różnica między PIP a Pplat. Przykładowo:
- Wysoki PIP i niskie Pplat: opór w drogach oddechowych (np. astma, ciało obce).
- Wysokie PIP i wysokie Pplat: sztywne płuca (ARDS, obrzęk płuc, niedodma).
Na co musimy uważać?
- Manewr wymaga braku przecieków w obwodzie.
- Pacjent musi być „cichy” – najlepiej zwiotczony lub nieoddychający spontanicznie.
- Czas pauzy musi być wystarczający, ale nie za długi – 1,5–2 sekundy to optymalna wartość.
- Interpretacja Pplat może być zaburzona przy dynamicznej hiperinflacji.
Podsumowanie: Inspiratory Hold w praktyce weterynaryjnej
- pozwala ocenić stan płuc pacjenta podczas dłuższej wentylacji mechanicznej,
- umożliwia precyzyjne ustawienie parametrów respiratora (np. TV, PEEP, ciśnienie szczytowe),
- wspiera decyzje kliniczne w sytuacjach ryzykownych – np. przy obrzęku płuc, niewydolności oddechowej, wentylacji u pacjentów z ARDS.
W praktyce pozwala też wykryć powolne zjawiska wypełniania jednostek płucnych – tzw. „pendelluft” – oraz ocenić ryzyko rozedmy z auto-PEEPem.
